Gwella sgiliau rhifedd sylfaenol y disgyblion gyda SAFMEDS 2017-2018

Nod y project yw gwella sgiliau rhuglder rhifedd sylfaenol disgyblion Blwyddyn 2 hyd Flwyddyn 3 y nodwyd bod arnynt angen cefnogaeth trwy ymyraethau gydag addysgu atodol i wella'u sgiliau rhuglder sylfaenol. Erbyn hyn mae gennym dystiolaeth trwy ymchwil bod SAFMEDS yn fethodoleg addysgu atodol effeithiol iawn. Prif ffocws y project hwn oedd nodi isafswm o 20 o ysgolion cynradd yn rhanbarth GwE lle mae nifer sylweddol o ddisgyblion yn cael trafferth gyda'r sgiliau rhifedd disgwyliedig a/neu mae angen cymorth ac ymarfer arnynt i wella eu rhuglder mewn amryw o sgiliau mathemateg yn y rhaglen astudio ddiwygiedig. Mae'r project yn canolbwyntio'n benodol ar wella'r canlyniadau ar gyfer disgyblion sy'n cael prydau ysgol am ddim.

Gwyddom yn sgil y projectau ymchwil a fu yng Ngogledd Cymru y gellir cyflwyno SAFMEDS yn effeithiol mewn amrywiaeth o ffurfiau, er enghraifft sesiynau ymyrraeth gan gynorthwywyr dysgu i grwpiau bach, ymyrraeth dosbarth cyfan neu sesiynau o dan arweiniad cyfoedion. Bydd y cynllun peilot a reolir ar hap (RCT) yn cloriannu effaith y gefnogaeth barhaus ychwanegol a'r dadansoddiad data ar y deilliannau dysgu a gyflawnir.

Cafodd peth o'r gwaith ymchwil a wnaed yng Ngogledd Cymru ei gyhoeddi mewn cyfnodolion ymchwil a adolygir gan gymheiriaid a buont yn canolbwyntio nid yn unig ar ganlyniadau SAFMEDS, ond hefyd ar y ffactorau allweddol sy'n arwain at weithredu'n llwyddiannus ledled yr ysgolion sy'n nodweddu Gogledd Cymru. Mae'r cynnig yn gynllun ar y cyd gan GwE a Phrifysgol Bangor, fel rhan o'r CIEREI (Sefydliad Cydweithredol dros Ymchwil Addysg, Tystiolaeth ac Effaith).

Prif nodau SAFMEDS-GwE yw:

• Gwella sgiliau rhuglder mathemateg sylfaenol y disgyblion y nodwyd bod arnynt angen ymyrraeth a chymorth i'w cynnal
• Helpu'r ysgolion weithredu SAFMEDS yn effeithiol
• Bydd pob ysgol yn derbyn hyfforddiant a chymorth cychwynnol i gyflwyno SAFMEDS i grŵp targed o ddisgyblion. Bydd y project hefyd yn cynorthwyo'r ysgolion i fonitro a chloriannu'r ymyrraeth.
• Caiff hanner yr ysgolion sy'n cymryd rhan eu trefnu ar hap i dderbyn cefnogaeth a chyngor rheolaidd ychwanegol gan y tîm ymchwil i weld a wnaiff model cefnogaeth allanol gwell wella'r canlyniadau i'r plant. Er y caiff pob disgybl yn y project fudd o SAFMEDS, mae gennym ddiddordeb gwybod effaith y gefnogaeth barhaus ar ganlyniadau'r disgyblion.
• Bydd swyddog ymchwil Bangor yn ymweld â'r ysgol i gynnal y profion lleoliad cychwynnol ar y 10 disgybl a nodwyd gennych ar gyfer yr ymyrraeth.

Mae SAFMEDS yn strategaeth addysgu sy'n seiliedig ar dystiolaeth a ddatblygwyd gan arbenigwyr ar gyfer cymhwyso'r gwyddorau dysgu i addysg. Mae'r ymyrraeth wedi ei chynllunio i alluogi'r disgyblion i wella eu cyfradd ddysgu a chyflawni rhuglder yn y sgil dynodedig, sef yw hynhny yn yr achos yma, sgiliau mathemateg. Fel rheol, mae'r disgyblion yn derbyn tair sesiwn 20 munud yr wythnos.

Gall SAFMEDS helpu'r ysgolion fel a ganlyn:

• Gwella cyrhaeddiad mathemateg y disgyblion y nodwyd nad ydynt yn  gwneud cynnydd priodol o ran eu hoedran.
• Galluogi'r disgyblion a dargedir i gael mynediad at feysydd eraill y cwricwlwm trwy wella eu sgiliau mathemateg a rhifedd.
• Hyrwyddo'r defnydd o ymyraethau sy'n seiliedig ar dystiolaeth i godi safonau mathemateg a rhifedd (cf. Blaenoriaeth gan Ymddiriedolaeth Sutton a grant amddifadedd disgyblion Llywodraeth Cymru).
• Darparu cyfarwyddyd unigol, da a chost-effeithiol.

Mae gan SAFMEDS sylfaen dystiolaeth gynyddol, ac mae nifer o astudiaethau rheoledig wedi dangos canlyniadau positif. Bu Ysgol Seicoleg Prifysgol Bangor yn treialu SAFMEDS gydag ysgolion yng Ngogledd Cymru dros y blynyddoedd diwethaf, gyda chanfyddiadau calonogol sy'n dangos bod y rhaglen yn helpu plant wella eu sgiliau mathemateg sylfaenol. Mae'r astudiaethau hynny hefyd yn dangos eu bod yn cadw'r sgiliau hynny'n dda.

Cyhoeddwyd canlyniadau nifer o brojectau yng Ngogledd Cymru mewn cyfnodolion a adolygir gan gymheiriaid.

Bydd SAFMEDS yn helpu disgyblion o bob oed feithrin y sgiliau mathemateg disgwyliedig. Mae'r Brifysgol wedi cynhyrchu banc adnoddau mawr o ddeunyddiau rhuglder SAFMEDS i helpu'r disgyblion feistroli pob un o'r Llinynnau a'r Elfennau yn Rhaglen Astudio Mathemateg 2014 o Flwyddyn 1 hyd Flwyddyn 7. Bydd gan ysgolion fynediad at yr holl ddeunyddiau hynny i'w defnyddio fel bo'n briodol.

Byddai unrhyw ddisgyblion sy'n cael trafferth gyda'u sgiliau mathemateg oherwydd oedran yn elwa o ymyrraeth SAFMEDS. Gallai hynny hefyd gynnwys disgyblion sy'n sgorio llai na 100 o bwyntiau sgôr safonol ar fathemateg safonol a/neu'r Profion Rhifedd Cenedlaethol. Nid yw SAFMEDS yn disodli hyfforddiant y dosbarth, mae'n helpu disgyblion feithrin meistrolaeth a rhuglder yn y sgiliau craidd yn gefn i'r  addysgu yn yr ystafell ddosbarth.